NADPRODUKCJA KAPITAŁU

Jest to wypadek nadprodukcji kapitału trwałego, która wywołuje zupełnie takie same zjawiska, jakie występują w pierwszym wypadku […] kryzysy mają za podstawę nadprodukcję kapitału trwałego, a przeto stosunkowo niewy­starczającą produkcję kapitału obrotowego”. Jeśli zatem nieurodzaj bądź pogarszające się możliwości zdobycia su­rowców są czynnikiem kryzysotwórczym niezależnym od woli właścicieli i   dysponentów kapitału, to błędy w podziale kapitalizowanej części war­tości dodatkowej obciążają wyłącznie ich własne konta. W gospodarkach scentralizowanych rola właścicieli kapitału, bądź też osób występujących w ich imieniu, w wywoływaniu globalnych kryzysów gospodarczych może być zatem bardzo znaczna. Opisana grupa przyczyn kryzysów wiąże się z nieproporcjonalnym użyciem kapitalizowanej części wartości dodatkowej. Marks szeroko opisał również przyczyny związane z brakiem zgodności między dążeniem do rozszerzenia produkcji a ograniczoną chłonnością rynku.

Leave a Comment