NADMIAR TOWARÓW

Wtedy to pojawia się na rynku nadmiar towarów. Jeśli ten nadmiar nie zawsze jest widoczny, to tylko dlatego, że towary nabywają nie tylko ich producenci, ale także zatrudnieni poza sferą produkcji materialnej. Państwo może więc regulować globalny popyt. Nadprodukcja utajona pojawia się wówczas, gdy zbyt dużą część pro­duktu globalnego przeznacza się na środki trwałe lub obrotowe, a jedno­cześnie wówczas, gdy w podziale akumulacji nie zachowuje się odpowied­nich proporcji pomiędzy środkami trwałymi i obrotowymi oraz siłą robo­czą, a także, gdy środków trwałych albo obrotowych jest za dużo. Wtedy to w handlu nie tylko nie widać nadmiaru towarów, ale wręcz może ich brako­wać. Nadprodukcja ujawnia się bowiem w coraz mniejszym wykorzystaniu środków trwałych bądź w nadmiernych zapasach środków obrotowych. Jest to ta sama nadprodukcja z tym tylko, że ujawnia się ona w innej fazie ruchu okrężnego kapitału.